Zatürre, insan sağlığı üzerinde ciddi rahatsızlıklara neden olan ve oldukça tehlikeli bir enfeksiyon hastalığıdır. Türkiye'de enfeksiyonlara bağlı ölümler arasında ilk sıralarda yer almakta olup, zatürre mikrobuna bağlı hastalıklar, genel ölüm nedenleri arasında beşinci sırada bulunmaktadır. Tıp literatüründe pnömoni olarak adlandırılan bu rahatsızlık, akciğerlerde iltihaplanma sonucu ortaya çıkar ve bakteri, virüs veya parazitlerden kaynaklanabilir. Yapılan araştırmalarda, üç farklı zatürre mikrobu türü tespit edilmiştir.

Akciğerlerde bulunan alveoller, oksijen ve karbondioksit değişimini sağlayan hava kesecikleridir. Zatürreye neden olan mikroplar, bu alveollerin etrafında birikerek bölgesel iltihaba yol açar. Alveollerin iltihaplanması, insan yaşamının devam etmesi için kritik bir öneme sahiptir ve hastalık kısa sürede tedavi edilmezse ölümcül olabilir. Ülkemizde yapılan araştırmalarda, zatürreye neden olan doksanın üzerinde mikrop türü tespit edilmiştir. Bu mikroplar arasında 23 tanesi oldukça etkili zatürre virüsü olarak bilinir. Uzman hekimlerin yaptığı araştırmalar sonucunda üç tip zatürre mikrobu tespit edilmiştir:

Zatürre mikrobunun yayılmasında etkili olan 23 tür virüs tespit edilmiştir. Bu nedenle, ülkemizde bu 23 tür virüsün etkilerinden korunmak amacıyla pnömokok aşısı kullanılmaktadır. Bu aşı, koruyucu bir etkiye sahiptir ve mikroorganizmaların zararlı etkilerinden korunmayı sağlar. Bilimsel araştırmalar, bu aşının zatürre mikrobuna karşı direnci artırdığını göstermiştir. Ancak bu aşı, her bireye uygulanmaz; kronik akciğer rahatsızlığı, kronik böbrek hastalığı, bağışıklık sistemi zayıf kişiler ve 65 yaş üstü bireyler sadece doktor gözetimi ve tavsiyesi ile bu aşıyı kullanabilirler. Zatürre aşısı yapılan kişilerde bu virüse yakalanma oranı oldukça düşüktür. Ancak sigara ve alkol gibi zararlı maddeleri sıkça kullanan kişilerde bu rahatsızlığa yakalanma olasılığı yüksektir.

Yapılan araştırmalarda, zatürre mikrobunun bulaşıcı bir hastalık olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak bu mikrobu alan herkes hastalığı geliştirmez. Kimi kişilerde zatürre mikrobu hafif öksürük ve ateşle atlatılabilir. Dinlenme ve bazı ilaçlar ile bu hastalık iyileşebilir. Zatürre ciddi bir hastalık olmasına rağmen, virüslerin vücuda girmesi ile hemen etkisini göstermez. Virüs mikrobu, bazen bozulmuş yiyecekler, egzoz gazı veya kirli sulardan vücuda taşınabilir. Ayrıca, zatürre mikrobu, bu hastalığı daha önce geçiren bir kişinin kaşık, tabak veya çatalını kullanmaktan kaynaklı olarak kişiden kişiye bulaşabilir.

Zatürre hastalığına yakalanan kişilerde yaşam kalitesi ciddi anlamda düşer ve grip benzeri belirtiler görülür. Başlıca belirtiler şunlardır:

Zatürre tanısı, uzman hekimler tarafından yapılan kan tahlilleri ve muayenelerle konur. Akciğer filmleri çekilerek hastalığın derecesi belirlenir. Bu süreçte, hasta sürekli gözetim altında tutulur ve dinlenmesi sağlanır. Tedavi sürecinde ise aşağıdaki yöntemler uygulanır:

Erken müdahale edilmesi halinde hastalık kısa sürede tedavi edilir. Ancak, tedaviye rağmen zatürre mikrobu yok olmazsa, antibiyotik ve ilaç tedavilerine devam edilerek hastalığın tamamen yok edilmesi sağlanır. Zatürre mikrobu oldukça inatçı bir mikrop türüdür ve hastaların dinlenmesi, bağışıklık sistemini güçlendirmesi önemlidir. Beklenmeyen bir rahatsızlık durumu görülmesi halinde, konu uzman hekime acilen bildirilmelidir.